U međumrežju

Dalibor Petrović je autor prve sociološke studije Interneta na ovim prostorima, koja nosi naziv "U MEĐUMREŽJU-Internet i novi obrasci društvenosti". Kao što se iz samog naslova može naslutiti, osnovni cilj ove studije je da se istraži uticaj novih informanicono-komunikacionih tehnologija (IKT), a pre svega Interneta na društvene odnose, kako na mikro tako i na makro nivou analize. Kako još uvek ne postoje razvijene društvene teorije Interneta, autor pokušava da svoje shvatanje uticaja novih IKT uklopi u sve aktuelniji mrežni pristup u sociologiji. Studija je tako postavljena da se kroz mrežni pristup analiziraju kako globalne društvene promene tako i promene na mikro, odnosno individualnom nivou, da bi se otvorio prostor za ocenu uloge novih IKT prvenstveno Interneta, na ove promene. Centralno mesto studije predstavlja Petrovićeva ideja o dve funkcije Interneta kao medija za interpersonalnu interakciju. Polazeći od shvatanja da Internet kao komunikacijski medij ima dualnu prirodu, odnosno da je on kanal za posredovanje komunikacije na daljinu ali i virtuelni prostor za uspostavljanje i održavanje novih društvenih odnosa, Petrović zaključuje da Internet kao sredstvo interpersonalne komunikacije ima dve osnovne funkcije: transmisionu i prokreativnu. Kada je o transmisionoj funkciji reč, onda se pod tim Internet razume kao tehnološki kanal za posredovanje ciljane komunikacije na daljinu, između unapred određenih subjekata interakcije. Sa druge strane, kada vrši svoju prokreativnu funkciju Internet prevazilazi ulogu kanala za posredovanje društvene interakcije i pretvara se u prostor za društvenu interakciju. Ovde više nije reč o ciljanim subjektima interakcije, već o ciljanom prostoru za interakciju. Opšti zaključak je da Internet, sa svojom transmisionom i prokreativnom funkcijom, igra značajnu ulogu u procesu društvenog reukorenjivanja, odnosno repovezivanja individualizovanih pojedinaca kroz reprodukciju, globalizovanom društvu prilagođenog, obrasca društvenosti koji se naziva «umreženi individualizam». Još jedan značajan doprinos ove studije jeste empirijsko istraživanje koje je za njene potrebe sprovedeno. Predmet istraživanja su bili oni korisnici koji Internet koriste u cilju ostvarivanja novih društvenih kontakata i veza u za to namenjenim srpskim Internet pričaonicama (chat rooms). Istraživanje je bilo podeljeno u pet delova i to: socio-demografske karakteristike; modaliteti on-line boravka; virtuelni identitet i on line iskrenost; virtuelni društveni i emotivni odnosi; odnos virtuelnog i realnog sveta. Kroz analizu dobijenih podataka pokazalo se da je Internet značajan resurs za obnavljanje fonda društvenih kontakata i veza. Ključni nalaz ovog istraživanja bio je podatak da se veliki broj kontakata uspostavljenih u srpskim pričaonicama Interneta (75%) prenosi u realno okruženje te da nema dokaza u prilog tezi o bilo kakvoj socijalno-psihološkoj inhibiranosti posetilaca Internet pričaonica.

Knjiga se može kupiti u skriptarnici Saobraćajnog fakulteta, Vojvode Stepe 305, Beograd. Cena: 500 din.